Tỷ lệ người bệnh hẹp ống sống đang ngày càng có xu hướng tăng. Hiện tượng này khiến người bệnh bị tê yếu, ngứa ran ở nhiều vị trí khác nhau kèm đau nhức. Nếu không điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng, nặng nhất là liệt cơ. Vậy làm sao để nhận biết và điều trị bệnh? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.
Tổng quan về hẹp ống sống
Hẹp ống sống là tình trạng ống sống bị thu hẹp, gây áp lực lên ống sống hoặc các rễ thần kinh đi qua cột sống. Thông thường, hẹp ống sống được chia làm hai loại chính phụ thuộc vào vị trí ống sống bị hẹp:
Hẹp ống sống thắt lưng (phổ biến hơn, chiếm hơn 70% người mắc bệnh).
Hẹp ống sống cổ.
Hẹp ống sống là tình trạng ống sống bị thu hẹp, gây áp lực lên ống sống, rễ thần kinh
Theo các thống kê cho thấy, đa số người bệnh hẹp ống sống đều ở độ tuổi ngoài 50. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, tỷ lệ người bệnh trẻ tuổi cũng đang có xu hướng tăng lên.
Bệnh hẹp ống sống tiến triển khá chậm, chúng âm thầm tác động lên đĩa đệm, xương sống và dây chằng cột sống. Theo thời gian, tình trạng này làm ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động của người bệnh.
Nguyên nhân gây hẹp ống sống
Hẹp ống sống có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, một số là do bẩm sinh. Ngoài ra, các bệnh lý, chấn thương là yếu tố tác động nhiều nhất. Cụ thể:
Xương phát triển quá mức do thoái hóa
Xương cột sống bị thoái hóa làm các khớp xương, đĩa đệm bị hao mòn và tổn thương. Lúc này, xương có xu hướng phát triển quá mức bình thường, hình thành các gai xương nhằm mục đích bù đắp vào những vị trí bị hao mòn.
Các gai xương xâm lấn vào ống sống, thu hẹp không gian tại đây, chèn ép trực tiếp vào các dây thần kinh.
Dày dây chằng
Dây chằng bị cứng và dày theo thời gian khiến cho dây chằng bị phình. Hiện tượng này làm ảnh hưởng đến không gian ở trong ống sống ngày càng bị thu hẹp.
Đĩa đệm bị hủy
Các đĩa đệm bị nứt hoặc bị phá hủy do chấn thương hay do nguyên nhân khác đều có thể khiến cho nhân nhầy thoát ra ngoài, tràn vào khu vực tủy sống, dây thần kinh và chèn ép tại đây.
Ở người bệnh thoái hóa đĩa đệm, lượng nước tại đĩa đệm bị giảm đi cũng khiến cho không gian của đĩa đệm bị thu hẹp. Lúc này, đĩa đệm phình ra và chèn ép vào không gian của ống sống.
Nguyên nhân gây hẹp ống sống
Chấn thương
Những chấn thương ở vùng cột sống có thể làm gãy hoặc trật đốt sống. Đặc biệt, với những người bị gãy xương, các chất bên trong ống sống có thể bị ảnh hưởng, tạo áp lực lớn lên tủy sống và các dây thần kinh.
Một số trường hợp khi phẫu thuật lưng, các mô lân cận bị ảnh hưởng, sưng to cũng sẽ chèn vào không gian của ống sống.
Yếu tố khác
Ngoài những nguyên nhân được nêu bên trên, một số yếu tố khác dưới đây cũng góp phần hình thành tình trạng hẹp ống sống:
Biến dạng cột sống bẩm sinh.
Ngồi lâu một chỗ, ngồi sai tư thế.
Viêm khớp cột sống.
Béo phì, có các khối u trong màng bao bọc tủy sống.
Cách nhận biết hẹp ống sống thắt lưng, cổ
Tùy vào mỗi vị trí hẹp ống sống, các triệu chứng bệnh sẽ có sự khác nhau. Người bệnh có thể nhận biết bằng những triệu chứng dưới đây:
Triệu chứng hẹp ống sống thắt lưng
Bệnh hẹp ống sống thắt lưng còn được gọi là hẹp kênh tủy sống lưng, nó khiến vùng tủy sống lưng bị co lại, gây áp lực lên dây thần kinh tủy sống và các thần kinh gốc. Các triệu chứng bao gồm:
Đau thắt lưng: Cảm giác đau nhức xuất hiện ở khu vực thắt lưng và có thể lan ra từ hông xuống chân hoặc ngón chân.
Đau khi di chuyển: Triệu chứng thường nặng hơn khi bạn đi bộ hoặc đứng lâu. Đau có thể giảm khi bạn ngồi hoặc nằm nghỉ.
Cảm giác chân yếu: Các cơ bắp ở chân yếu dần, khiến bạn cảm thấy khó di chuyển hoặc mất cân bằng.
Tê hoặc buốt: Cảm giác tê hoặc buốt có thể xuất hiện ở bàn chân.
Giảm sức mạnh vùng lưng: Bạn có thể cảm thấy mất sức, khó khăn trong việc nâng các vật nặng hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Triệu chứng tăng khi cúi xuống: Đau và các triệu chứng khác thường tăng nếu bạn cúi xuống hoặc cảm giác khó chịu khi ngồi lâu.
Hẹp ống sống lưng gây đau nhức, khó chịu vùng lưng
Triệu chứng hẹp ống sống cổ
Hẹp ống sống cổ có thể phát hiện thông qua các triệu chứng dưới đây:
Đau cổ: Đau thường xuất hiện ở khu vực cổ và có thể lan ra từ cổ đến vai và cánh tay.
Cảm giác tê hoặc buốt: Vùng cổ, vai gáy, cánh tay có thể xuất hiện cảm giác tê hoặc buốt khó chịu.
Cảm giác yếu: Người bệnh có thể cảm nhận sức lực ở vùng cổ và cánh tay yếu dần, việc cầm nắm trở nên khó khăn hơn do thiếu lực.
Triệu chứng gia tăng khi nằm: Cảm giác đau nhức hoặc tê bì thường trở nên nặng hơn khi bạn nằm nghỉ và có thể làm giảm đáng kể chất lượng giấc ngủ của người bệnh.
Khó khăn khi quay cổ: Hẹp ống sống cổ có thể ảnh hưởng đến khả năng quay đầu, cổ.
Triệu chứng thắt nghẽn tủy sống: Trong trường hợp nặng, hẹp ống sống cổ có thể gây ra triệu chứng thắt nghẽn tủy sống, bao gồm vấn đề trong việc kiểm soát bàng quang, điều khiển ruột và các triệu chứng vận động và giảm cảm giác ở cánh tay hoặc chân.
Hẹp ống sống cổ là bệnh lý khá phổ biến
Bị hẹp ống sống có nguy hiểm không? Các biến chứng
Bệnh hẹp ống sống có thể gây ra một số biến chứng và vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời hoặc nếu triệu chứng được bỏ qua. Các biến chứng của bệnh hẹp ống sống có thể bao gồm:
Thiếu máu, thắt nghẽn tủy sống.
Thủng đĩa đệm.
Teo cơ, liệt cơ.
Gây rối loạn cơ tròn, gây hiện tượng bí tiểu, khó tiểu.
Mất khả năng vận động vĩnh viễn.
Cách chẩn đoán bệnh hẹp ống sống nhanh chóng, chính xác
Chẩn đoán bệnh hẹp ống sống thường bao gồm một số phương pháp khác nhau để xác định chính xác vị trí và mức độ hẹp. Các phương pháp chẩn đoán phổ biến bao gồm:
Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra lâm sàng để tìm hiểu về triệu chứng và lịch sử bệnh lý của bạn. Họ sẽ hỏi về các triệu chứng bạn đang gặp phải, lịch sử bệnh lý và mức độ hoạt động hàng ngày của bạn.
Chụp X-quang: Thông qua hình ảnh chụp X-quang, các bác sĩ xem được hình ảnh về cấu trúc xương, giúp phát hiện các dấu hiệu của hẹp ống sống như giảm khoảng cách giữa các đốt sống hoặc thay đổi khớp xương.
Cắt lớp CT (Computed Tomography): CT scan là một phương pháp hình ảnh chẩn đoán tạo ra các hình ảnh gần như chi tiết và 3D của cột sống, giúp xác định chính xác kích thước và vị trí hẹp ống sống.
Cắt lớp MRI (Magnetic Resonance Imaging): MRI hay còn được gọi là chụp cộng hưởng từ, đây là một phương pháp hình ảnh không xạ trực tiếp tạo ra hình ảnh rõ ràng về mô mềm xung quanh cột sống. Hình ảnh thu được giúp đánh giá được tình trạng của đĩa đệm, tủy sống, và các mô mềm khác.
Máy chụp bao rễ cản quang: Đối với một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng máy chụp cản quang để xem rõ hơn cấu trúc bên trong ống sống và xác định vị trí và mức độ hẹp.
Đo lưu lượng dòng chảy tủy sống: Đây là phương pháp đánh giá hẹp ống sống nặng và có thể dẫn đến thắt nghẽn tủy sống. Nó giúp đo lượng dịch tủy sống chảy qua các vùng hẹp để xác định mức độ ảnh hưởng đến tủy sống.
Có nhiều phương pháp chẩn đoán bệnh hẹp ống sống khác nhau
Dựa trên các kết quả từ các phương pháp chẩn đoán trên, bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn.
Giải pháp điều trị bệnh hẹp ống sống
Có nhiều giải pháp khác nhau giúp khắc phục tình trạng hẹp ống sống, thường được lựa chọn dựa trên tình trạng bệnh nặng hay nhẹ. Dưới đây là một số cách phổ biến hiện nay:
Vật lý trị liệu giúp giảm đau hiệu quả
Vật lý trị liệu là phương pháp điều trị hẹp ống sống không xâm lấn, cho hiệu quả giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống tốt cho người bệnh hẹp ống sống. Các phương pháp trị liệu tập trung vào việc tăng cường cơ bắp, giúp cột sống linh hoạt hơn.
Một số biện pháp vật lý trị liệu phổ biến hiện nay có thể kể đến là:
Tập luyện các bài tập có tác dụng kéo giãn cơ, tăng cường cơ bắp chống co thắt cơ và hỗ trợ cột sống để giảm áp lực lên ống sống.
Áp dụng các máy móc hay lực cơ học để tác động vào vùng có tổn thương, giúp giảm đau cho người bệnh.
Áp dụng các phương pháp: châm cứu, bấm huyệt, thủy châm, nắn khớp.
Vật lý trị liệu giúp giảm đau hiệu quả cho người bệnh hẹp ống sống
Dùng thuốc tây
Thuốc tây hiện được nhiều người bệnh lựa chọn sử dụng bởi hiệu quả giảm các triệu chứng đau nhức nhanh chóng. Một số loại thuốc thường được các bác sĩ chuyên khoa kê đơn là:
Thuốc giảm đau: Như acetaminophen (paracetamol) được sử dụng để giảm đau nhưng không có tác dụng chống viêm.
Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Có các loại như ibuprofen, naproxen, diclofenac... được sử dụng để giảm đau và viêm trong trường hợp nhẹ đến vừa.
Corticosteroid: Thuốc này có thể được sử dụng dưới dạng thuốc uống hoặc tiêm trực tiếp vào vùng bị viêm để giảm sưng và viêm mạnh hơn.
Muscle relaxants: Những loại thuốc này giúp giảm co thắt cơ và giảm đau do cơ bắp căng cứng trong trường hợp hẹp ống sống.
Thuốc chống co thắt cơ: Các loại thuốc như baclofen hoặc tizanidine có thể được sử dụng để giảm co thắt cơ và đau do hẹp ống sống.
Lưu ý: Thuốc tây chữa bệnh hẹp ống sống thường cho hiệu quả điều trị nhanh nhưng không triệt để. Thông thường thuốc chỉ giúp cải thiện khi dùng thuốc, bệnh có thể tái phát trở lại khi ngừng thuốc. Các thuốc này cũng nên sử dụng liều lượng hợp lý để hạn chế tình trạng nhờn thuốc hay gặp tác dụng phụ.
Phẫu thuật
Phương pháp phẫu thuật hẹp ống sống thắt lưng được chỉ định trong trường hợp người bệnh đã sử dụng thuốc nhưng không đáp ứng, bệnh vẫn có xu hướng tiến triển nặng hơn và gặp các vấn đề:
Teo cơ, mất cảm giác
Liệt chi
Có dấu hiệu chèn ép tủy sống.
Đau nhức nặng, khó khăn trong việc sinh hoạt hàng ngày.
Một số phương pháp phẫu thuật phổ biến hiện nay là:
Phẫu thuật cắt bỏ ống sống.
Phẫu thuật cắt đốt sống
Phẫu thuật cắt bỏ và kết hợp.
Phẫu thuật tạo hình.
Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu.
Phẫu thuật cắt bỏ thân đốt sống.
Có nhiều phương pháp phẫu thuật bệnh hẹp ống sống
Cách phòng ngừa hẹp ống sống cổ, thắt lưng
Phòng ngừa bệnh hẹp ống sống là cách để duy trì sức khỏe cột sống và giảm nguy cơ phát triển bệnh. Dưới đây là một số cách phòng ngừa bệnh hẹp ống sống:
Tập luyện và duy trì cơ bắp mạnh: Bạn có thể tập các bài tập giãn cơ và tăng cường cơ bắp chống co thắt cơ cũng rất hữu ích.
Duy trì thói quen tốt khi ngồi và đứng: Ngồi và đứng đúng tư thế có thể giảm áp lực lên cột sống.
Tránh nâng vật nặng quá tải: Khi nâng vật nặng, hãy đeo hỗ trợ lưng và giữ thăng bằng, không nghiêng hoặc xoay cột sống quá mức.
Giữ thăng bằng và linh hoạt: Tập luyện thể dục như yoga hoặc Pilates có thể giúp giữ cho cột sống linh hoạt và tăng cường cân bằng cơ bắp.
Giảm cân nếu cần thiết: Đối với những người bị thừa cân hoặc béo phì, giảm cân có thể giảm áp lực lên cột sống và giúp giảm nguy cơ hẹp ống sống.
Điều chỉnh môi trường làm việc và ngủ: Đảm bảo bạn có môi trường làm việc và ngủ thoải mái, hỗ trợ tốt cho lưng và cổ.
Bài viết trên đã tổng hợp chi tiết các thông tin về bệnh hẹp ống sống. Đây là bệnh lý nguy hiểm, gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Hy vọng những thông tin về triệu chứng, cách nhận biết bệnh và giải pháp điều trị bệnh có thể giúp bạn xử lý bệnh tốt hơn nếu không may gặp phải.
Xem thêm:
Bình luận bài viết
Bài viết có: 0 bình luận