Lao xương khớp: Bệnh nhân cần biết những thông tin gì

Bệnh lao xương khớp không quá phổ biến nhưng tiềm ẩn nhiều hệ lụy nguy hiểm. Đừng bỏ qua những thông tin dưới đây, sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều.

Lao xương khớp là bệnh gì

Bệnh lý lao xương khớp thường được hiểu là viêm khớp do bệnh lao (hay còn gọi là lao phổi). Đây là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, thường ảnh hưởng chủ yếu đến phổi. Tuy nhiên, nó cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp trong cơ thể, gây ra bệnh lý lao xương khớp.

Khi vi khuẩn lao xâm nhập vào cơ thể thông qua đường hô hấp, chúng có thể lan sang các cơ quan và mô khác, bao gồm cả khớp. Khi vi khuẩn xâm nhập vào khớp, nó có thể gây viêm và tổn thương các cấu trúc trong khớp, gây đau và sưng.

Những vị trí thường mắc bệnh là:

• Lao xương khớp háng

• Xương cột sống, cổ 

• Xương vùng chậu

• Xương ức

• Xương sườn

• Xương bàn tay hoặc bàn chân

Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh

Các đối tượng sau đây có nguy cơ mắc bệnh lý lao xương khớp cao hơn những người khác:

• Người mắc lao phổi: Những người đã mắc hoặc đang mắc lao phổi có nguy cơ cao hơn mắc bệnh lao xương khớp. Vì vi khuẩn lao đã xâm nhập vào cơ thể và có thể lan tỏa sang các cơ quan khác, bao gồm khớp.

• Hệ miễn dịch suy yếu: Chẳng hạn như người nhiễm HIV, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc các bệnh lý suy giảm miễn dịch khác.

• Người sống trong điều kiện kém vệ sinh và động đất: Môi trường không thuận lợi, đặc biệt là trong các vùng nghèo hoặc trong các khu dân cư đông đúc.

• Người tiếp xúc gần với bệnh nhân lao: Các người tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân lao, đặc biệt là trong gia đình hoặc trong các cơ sở chăm sóc y tế.

• Người có tiền sử bệnh xương khớp hoặc bệnh lý liên quan đến khớp: Các bệnh lý khớp như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ và bất kỳ vấn đề nào liên quan đến khớp có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao xương khớp.

Nguyên nhân gây lao xương khớp

Nguyên nhân gây bệnh lý lao xương khớp chủ yếu là do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, còn được gọi là vi khuẩn lao. Đây là cùng một loại vi khuẩn gây ra bệnh lao phổi, nhưng có thể xâm nhập và gây tổn thương cho các khớp trong cơ thể.

Cơ chế xâm nhập và gây bệnh lao xương khớp như sau:

• Tiếp xúc với vi khuẩn lao: Người có thể bị nhiễm vi khuẩn lao bằng cách hít thở không khí chứa vi khuẩn từ các bệnh nhân lao phổi hoặc từ những người tiếp xúc gần với bệnh nhân lao. Vi khuẩn sau đó có thể lan tỏa thông qua máu đến các khớp trong cơ thể.

• Tiếp xúc qua da: Đôi khi, vi khuẩn lao có thể xâm nhập vào cơ thể thông qua các vết thương trên da và lan truyền qua hệ tuần hoàn đến các khớp.

• Tiếp xúc từ các cơ quan lân cận: Trong một số trường hợp, vi khuẩn lao có thể xâm nhập vào khớp từ các cơ quan lân cận như xương, mô mềm, hay các cơ quan bị tổn thương.

Các triệu chứng của bệnh

Dưới đây là một số triệu chứng lý lao xương khớp:

• Đau khớp: Đau có thể xuất hiện từ từ và tăng dần theo thời gian. Đau thường nặng hơn khi vận động và có thể gây ra sự không thoải mái trong các hoạt động hàng ngày.

• Sưng khớp: Khớp bị tổn thương có thể trở nên sưng và phình to. Sưng thường đi kèm với cảm giác nóng rát và đỏ da quanh khớp.

• Giảm độ linh hoạt: Gây ra giảm độ linh hoạt của khớp, làm cho việc di chuyển trở nên khó khăn. Người bệnh có thể cảm thấy cứng cổ tay, ngón tay, cổ chân hoặc bất kỳ khớp nào bị ảnh hưởng.

• Cảm giác nóng ở khớp: Một số người có thể cảm thấy khớp bị tổn thương ấm lên hoặc phát ra nhiệt độ cao hơn so với các khớp khác.

• Suy giảm sức khỏe: Người bệnh sẽ thấy cơ thể mệt mỏi, ăn uống không ngon, mất ngủ, người đổ mồ hôi nhiều ban đêm,...

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng lao xương khớp nào, hãy tìm kiếm ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được khám và chẩn đoán chính xác. Điều này rất quan trọng để bắt đầu điều trị sớm

Lao xương khớp có nguy hiểm không? Có tự khỏi được không?

Bệnh lý lao xương khớp có thể rất nguy hiểm nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Nếu để lâu, bệnh này có thể gây ra hư hỏng nghiêm trọng cho khớp và dẫn đến suy giảm chức năng vĩnh viễn, gây khó khăn trong việc di chuyển và thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Một số biến chứng nặng nề như:

• Hỏng khớp: Bệnh lao xương khớp có thể gây ra tổn thương và hủy hoại các cấu trúc, dẫn đến hư hỏng khớp. Kết quả là giảm chức năng và di chuyển khớp bị tổn thương.

• Đe dọa tính mạng: Nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả, vi khuẩn lao có thể lan ra các cơ quan khác trong cơ thể và gây ra các biến chứng nguy hiểm đối với tính mạng, như lao phổi, lao não, lao gan...

• Các vấn đề hô hấp: Gây ra các vấn đề như ho, khó thở, viêm phổi và nhiều biến chứng hô hấp khác.

• Tình trạng suy giảm chức năng vĩnh viễn: Nếu bệnh lý lao xương khớp không được kiểm soát và điều trị, tình trạng suy giảm chức năng của khớp bị tổn thương có thể trở nên vĩnh viễn và không thể hoàn toàn phục hồi.

• Vấn đề về tâm lý và tinh thần: Gây ra tình trạng lo âu, trầm cảm và tác động tiêu cực tới chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Bệnh lao xương khớp có lây không? Bệnh không lây trực tiếp từ người này sang người khác như cách mà cúm hay cảm cúm. Tuy nhiên, bệnh lao có thể lây từ người mắc bệnh lao phổi hoặc bệnh lao ngoài khớp (nếu họ có vi khuẩn trong cơ thể) sang người khác thông qua những con đường không khí, tiếp xúc, ăn uống.

Bệnh có thể được điều trị khỏi nếu thời gian mắc phải dưới 12 tháng. Người bệnh cần loại bỏ dần vi khuẩn lao trong xương, quá trình này rất mất thời gian và cần sự kiên nhẫn cao. 

Nếu không tuân thủ đúng cách, vi khuẩn lao có thể phát triển kháng thuốc và gây khó khăn trong việc điều trị bệnh.

Biện pháp điều trị bệnh lao xương khớp

Khoa học phát triển, ngày càng nhiều biện pháp điều trị lao xương khớp được ghi nhận là có hiệu quả. Một số biện pháp có thể kể đến:

Mẹo dân gian

Dưới đây là một số mẹo dân gian có thể hỗ trợ điều trị bệnh lý lao xương khớp. Tuy nhiên, chúng không thay thế liệu trình điều trị bằng thuốc kháng lao do bác sĩ chỉ định.

• Gừng: Gừng có tính kháng viêm và giúp giảm đau và viêm. Bạn có thể sử dụng gừng tươi để làm nước gừng, hoặc nấu các món ăn chứa gừng trong chế độ ăn uống hàng ngày.

• Nghệ: Nghệ có chất curcumin có tính kháng viêm và có thể giúp giảm triệu chứng đau. Có thể sử dụng nghệ để nấu các món ăn hoặc thêm vào nước sôi để uống.

• Dầu hướng dương: Dầu hướng dương giàu axit béo Omega-3 và có tính kháng viêm. Dùng dầu hướng dương trong chế độ ăn uống có thể hỗ trợ giảm triệu của bệnh.

• Trà gừng và mật ong: Trà gừng và mật ong có tính kháng viêm và có thể giúp giảm triệu chứng đau và sưng tại khớp.

Sử dụng thuốc tây

Để điều trị lao xương khớp, người bệnh thường sẽ được sử dụng thuốc kháng lao. Thuốc kháng lao giúp tiêu diệt vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra bệnh lao, bao gồm cả bệnh lý xương khớp. Các thuốc thông thường được sử dụng để điều trị bệnh bao gồm:

• Isoniazid (INH)

• Rifampicin (RIF)

• Pyrazinamide (PZA)

• Ethambutol (EMB)

Những loại này thường được kết hợp linh hoạt, liệu trình điều trị thường kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm. Điều quan trọng là bệnh nhân phải tuân thủ đúng liều trình và thời gian uống thuốc, để đảm bảo vi khuẩn lao bị tiêu diệt hoàn toàn và tránh sự phát triển kháng thuốc.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được sử dụng các loại thuốc giảm đau và chống viêm nhằm giảm triệu chứng đau và viêm trong quá trình điều trị.

Việc sử dụng thuốc tây để điều trị bệnh lý lao xương khớp là cần thiết và quan trọng để loại bỏ vi khuẩn lao trong cơ thể và ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được hướng dẫn và giám sát chặt chẽ bởi bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo hiệu quả và tránh tác động phụ có thể xảy ra.

Một số tác dụng phụ khi dùng thuốc tây trong thời gian dài và sai cách:

• Tác dụng đối với gan: gây viêm gan, tăng men gan, tổn thương gan.

• Tác dụng phụ hệ thống thần kinh: gây đau đầu, buồn nôn, nôn mửa.

• Tác dụng phụ với hệ tiêu hóa: gây buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy.

• Tác dụng phụ với hệ thị lực: gây sự mờ nhòe hoặc sưng giác mạc, có thể làm giảm tầm nhìn.

Ngoài ra, các thuốc kháng lao cũng có thể gây tác dụng phụ khác nhau như dị ứng, hồi hộp, mệt mỏi, hoặc khó ngủ.

Phẫu thuật

Các phương pháp phẫu thuật chữa lao xương khớp có thể bao gồm:

• Thay khớp: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khớp bị tổn thương có thể cần phải được thay thế bằng khớp nhân tạo. Điều này thường áp dụng cho các khớp lớn như khớp gối, khớp hông hoặc khớp vai.

• Phẫu thuật khác để khắc phục tổn thương khớp: Có những phẫu thuật nhỏ hơn để cắt hoặc chỉnh sửa các tổn thương xương và mô mềm trong khớp, nhằm cải thiện chức năng và giảm triệu chứng đau.

Tuy nhiên, phẫu thuật không phải là lựa chọn hàng đầu trong điều trị bệnh lý lao xương khớp.

Phương pháp phòng tránh 

Phòng bệnh hơn chữa bệnh, bạn đọc có thể áp dụng những điều dưới đây để tránh xa bệnh tật:

• Tiêm phòng vaccine lao: Tiêm phòng vaccine lao (BCG) là biện pháp phòng ngừa chính để giảm nguy cơ mắc bệnh lao, bao gồm cả bệnh lý lao xương khớp. Trẻ em thường được tiêm phòng vaccine lao trong độ tuổi sơ sinh hoặc vào giai đoạn sớm của tuổi thơ.

• Điều trị ngay khi phát hiện triệu chứng: Nếu có bất kỳ triệu chứng liên quan đến khớp hoặc nghi ngờ mắc bệnh, hãy thăm khám ngay lập tức. Điều trị kịp thời và hiệu quả là cách tốt nhất để ngăn ngừa sự lan truyền và tiến triển của bệnh.

• Tránh tiếp xúc với người bệnh lao: Tránh tiếp xúc với người bệnh lao phổi hoặc bệnh lao xương khớp.

• Tăng cường hệ miễn dịch: Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn, đủ giấc ngủ và tránh căng thẳng.

• Sử dụng khẩu trang: Khi tiếp xúc với người mắc bệnh lao, đặc biệt là trong các tình huống có khả năng lây lan lao cao, hãy sử dụng khẩu trang để giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn.

• Vệ sinh cá nhân và môi trường: Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sạch sẽ, tránh tiếp xúc với chất thải bệnh tật và hỗ trợ các biện pháp giảm lây lan lao trong cộng đồng.

Trên đây chúng tôi đã giải thích cơ bản về bệnh lao xương khớp là bệnh gì. Bạn đọc hãy chủ động phòng tránh và điều trị ngay khi có những thay đổi bất thường với cơ thể. 

Xem thêm: