Tục đoạn – Dược liệu quý cho người đau xương khớp

Tục đoạn là cây mọc hoang ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước ta. Dù là cây mọc hoang nhưng nó lại là loại thảo dược quý cho người bệnh xương khớp, bong gân rất tốt. Để hiểu rõ hơn về đặc điểm nhận diện, tác dụng và các bài thuốc về tục đoạn, mời bạn đọc tham khảo những bài viết sau.

Tục đoạn - Dược liệu quý cho người đau xương khớp  

Tục đoạn là cây gì? 

• Tên khoa học: Dipsacus asper Wall

• Thuộc họ: Tục đoạn

• Tên dược: Radix Dipsaci

• Tên gọi khác: Sâm nam, Sơn cân thái, Oa thái, Rễ thái.

Tục đoạn mọc hoang nhiều ở các tỉnh vùng núi mọc hoang nhiều ở các tỉnh vùng núi cao mát mẻ, có bóng cây râm mát như Hà Giang, Sơn La, Lào Cai,... 

Đặc điểm dược liệu

Cây tục đoạn có những đặc điểm sau: 

• Tục đoạn là cây thân thảo với chiều cao trung bình từ 0.6 - 1.5m, thân có 6 cạnh và trên cạnh có một hàng gai thưa. 

• Lá cây mọc đối, không cuống, lá có răng cửa dài, phiến lá nhỏ, đầu nhọn. Cụm hoa có hình trứng hoặc cầu, cành hoa dài từ 10 - 20cm, có lông cứng, hoa màu trắng.

• Hoa tục đoạn mọc thành từng cụm, có màu tím nhạt.

• Quả tục đoạn có màu xám trắng, 4 cạnh và có chiều dài khoảng 5 - 7mm.

Cây tục đoạn - Thân cây thảo với chiều cao trung bình từ 0.6 - 1.5mm

Mùi vị

Tục đoạn là dược liệu có vị ngọt, đắng, cay và tính ấm. 

Thành phần hóa học

Hiện chưa có nhiều nghiên cứu cây tục đoạn, tuy nhiên dược liệu này vẫn chứa các hoạt chất mang lại lợi ích tốt cho sức khỏe, đặc biệt là xương khớp. Cụ thể:

• Tinh dầu

• Tanin

• Saponin

• Sucrose

• Daucosterol

Thu hái và sơ chế

Bộ phận được sử dụng làm thuốc của cây tục đoạn

• Bộ phận được sử dụng làm thuốc của tục đoạn là rễ và củ. Thời gian thu hoạch từ tháng 7 - tháng 8 hàng năm. 

• Thu hoạch: Loại bỏ rễ, củ bị xơ, sau đó đem rửa sạch, thái lát, phơi nắng cho khô. Tục đoạn sau khi sơ chế khô sẽ được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh tình trạng ẩm ướt. 

Cây tục đoạn có tác dụng gì?

Tục đoạn là dược liệu có tác dụng rất tốt với sức khỏe con người. Dưới đây là những tác dụng của tục đoạn: 

Tác dụng theo Y học cổ truyền

Trong Y học cổ truyền, tục đoạn có vị cay, tính đắng vào kinh can và thận, dược liệu này có khả năng hỗ trợ điều trị các bệnh như:

• Bổ thận ích can giúp lưu thông huyết mạch;

• Chữa đau nhức xương khớp, thoái hóa khớp, di phong thấp;

• Điều trị bệnh lậu ở phụ nữ, giúp an thai và ngăn ngừa nguy cơ sinh non;

• Ngăn ngừa, hỗ trợ điều trị bệnh tiền liệt tuyến;

• Giảm đau bụng kinh, hỗ trợ điều hòa kinh nguyệt.

Cây tục đoạn có tác dụng rất tốt trong y học cổ truyền lẫn y học hiện đại

Tác dụng trong y học hiện đại

Theo Y học hiện đại, đã có rất nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh tác dụng của Tục Đoạn như sau:

• Giúp cầm máu, giảm đau, chữa ung nhọt, làm lành vết thương;

• Có tác dụng gây mê;

• Tăng tiết sữa ở phụ nữ sau sinh;

• Cải thiện sức khỏe ở người có huyết áp thấp,....

Các bài thuốc từ tục đoạn chữa đau lưng, mỏi gối, xương khớp

Hiện nay, tục đoạn được sử dụng làm thuốc dưới 2 dạng là thuốc sắc hoặc ngâm rượu. Dưới đây là một số bài thuốc:

Tục đoạn ngâm rượu

Tục đoạn chế rượu (dùng tim tục đoạn) bằng cách: Tục đoạn cắt lát sau đó phun đều rượu rồi ủ trong khoảng 30 - 60 phút để dược liệu ngấm đều. Sau đó, đem sao ở nhiệt độ vừa phải cho tới khi dược liệu có màu hơi đen. Tỷ lệ sử dụng là 10kg tục đoạn sẽ dùng 1 lít rượu. 

Bài thuốc trị đau lưng mỏi gối, gân cốt co cứng

Bài thuốc từ tục đoạn chữa đau lưng mỏi gối

• Chuẩn bị các dược liệu: đỗ trọng, tỳ giải, tục đoạn, ngưu tất, mộc qua mỗi loại 80g đem nghiền bột mịn. 

• Sau đó thêm mật ong và viên thành viên hoàn, mỗi viên khoảng 10g, dùng 1 viên/ lần. 

• Ngày dùng từ 2 - 3 lần và uống chung với nước ấm hoặc rượu ấm. 

Bài thuốc trị đau lưng, gãy xương, bong gân

• Dược liệu chuẩn bị: Thổ miết trùng, một dược, tục đoạn, cốt toái bổ, đồng tự nhiên, chích nhũ hương, huyết kiệt, hồng hoa, đương quy, mỗi loại 12g cùng với 8g mộc hương đem tán mịn.

• Mỗi lần dùng 12g uống với nước sôi hoặc hòa với rượu để đắp bên ngoài.

Bài thuốc giảm đau

• Dược liệu chuẩn bị: Ngưu tất, tục đoạn, ý dĩ nhân, bạch truật, phòng phong, ngũ gia bì, tỳ giải. Mỗi dược liệu 12g, khương hoạt 8g và thục địa 20g.

• Đem tất cả các dược liệu trên nghiền thành bột và viên thành dạng nang hoàn.

• Mỗi lần dùng 12g và dùng từ 2 - 3 lần trong ngày. Có thể uống với rượu ấm hoặc nước muối loãng. 

Bài thuốc trị đau nhức tứ chi do phong thấp 

Nếu bạn đang gặp phải đau nhức tứ chi do phong thấp thì có thể áp dụng bài thuốc sau:

• Dược liệu chuẩn bị: Tỳ giải, tục đoạn, chế xuyên ô, phòng phong, ngưu tất. Mỗi loại 20g, đem tán bột và trộn thêm mật ong. 

• Mỗi lần dùng 8g và ngày dùng 2 lần, uống cùng nước lọc. 

Bài thuốc chữa mỏi gân cốt ở người già

Người già bị mỏi gân cốt thì có thể tham khảo bài thuốc sau:

• Dược liệu: Ngưu tất, tục đoạn, tang ký sinh, đỗ trọng, mỗi dược liệu 10g; hà thủ ô, kỷ tử, đương quy mỗi thứ 5g. 

• Đem tất cả các dược liệu trên đem sắc và uống hết trong ngày. 

Lưu ý khi sử dụng bài thuốc từ tục đoạn

Theo BS. Nguyễn Thị Hằng - Bác sĩ chuyên khoa Y học cổ truyền, vị thuốc này không chứa độc tố, an toàn với sức khỏe của con người. Tuy nhiên, khi sử dụng dược liệu này, người bệnh cần lưu ý những điều cơ bản sau:

Lưu ý khi sử dụng bài thuốc từ tục đoạn

• Người chứng thực nhiệt (bệnh nhiệt do nhiệt tà ở bên ngoài xâm nhập không nên sử dụng.

• Tùy vào cơ địa từng người dược liệu có khả năng chữa bệnh khác nhau. Do vậy, người bệnh không nên quá phụ thuộc vào tục đoạn. 

• Tham khảo ý kiến của thầy thuốc trước khi sử dụng các bài thuốc từ tục đoạn để nắm chính xác liều lượng lẫn cách dùng.

• Thảo dược ở dạng khô nên rất dễ bị ẩm mốc, nên cần lưu ý để tránh sử dụng sản phẩm hư hỏng, tránh ảnh hưởng tới sức khỏe. 

Ngoài ra, nếu cần tư vấn thêm về phương pháp phòng và chữa bệnh về xương khớp, hãy liên hệ tới Tổng đài miễn cước 1800.1156 để được hỗ trợ.

Xem thêm: